💉 Verbos relacionados con la salud

Español

sendatu, osatu • (estaba muy enfermó, pero se curó en tres días) oso gaixorik zegoen, baina hiru egunean osatu egin zen

(tener dolor) -n min izan, -ko mina izan • (vi: sentir pesar) mindu, min eman • (me duele la tripa / la cabeza) tripako / buruko mina daukat (!en Elhuyar: dut) • (ejs Elhuyar) (le duelen los riñones) giltzurrunetako mina du • (me duele mucho el brazo) besoan min handia dut • (me duele lo que me has dicho) esan didazunak min eman dit

lan egin, ari izan, jardun, operatu • (tenemos que operar con pocos medios) baliabide gutxirekin egin behar dugu lan • (vi Econ) merkataritza-eragiketak/burtsa-eragiketak burutu, merkataritza-eragiketak/burtsa-eragiketak egin • negoziatu • tratatu • (hoy no se ha operado en la bolsa) gaur ez da burtsan eragiketarik egin • (opera con grandes sumas de dinero) diru-kopuru handiekin egiten ditu eragiketak • (esta empresa no opera con empresas que no sean de su ramo) adar bereko enpresekin izan ezik enpresa honek ez du eragiketarik burutzen • (Lóg, Mat) eragiketak burutu/egin • (Med) ebakuntza/ebaketa egin, operatu • (hace pocos días operaron a Begoña) orain egun gutxi Begoñari ebakuntza egin zioten • (me van a operar de la nariz) sudurreko ebakuntza egin behar didate

(vt) zulatu, ziztau • (no me han picado el billete en el tren) ez didate txartela zulatu trenean • (comer un poco) mokaduak jan/hartu, aleka/bihika jan • (he estado picando un poco de jamón) urdaiazpiko-mokaduak jaten ibili naiz • (carne) xehatu, txikitu • (con pico) pikatu, zulatu • (insecto) heldu, ziztatu, (abejas y avispas) eztenkatu • (morder el anzuelo) engainatu, ziria sartu, iruzur egin • (he vuelto a picar y le he dado 50 euros) engainatu egin nau berriz eta 50 euro eman dizkiot • (vi: tener picor) azkura izan, azkura eman • (me pica todo el cuerpo) gorputz guztian azkura dut • (me pica el culo) ipurdian azkura daukat

(v prnl) sendatu, osatu • indarberritu, suspertu, bizkortu, leheneratu • nor bere onera/senera etorri • arnasa itzuli [ahalegin handia egin eta gero] • (he estado enfermo mucho tiempo pero ya me he recuperado) denbora luzez egon naiz gaixorik baina jadanik sendatuta nago • (me cansé mucho en la excursión del fin de semana y todavía no estoy recuperado) asko nekatu nintzen joan den asteburuko txangoan eta oraindik ez zaizkit indarrak berritu • (se desmayó y tardó mucho en recuperarse) konortea galdu zuen eta denbora luzea behar izan zuen bere senera etortzeko • (v prnl Econ) leheneratu, bere onera etorri • suspertu

odola jario • odoletan egon (+Buske) • odoletan izan/eduki • (sangraba por la nariz) sudurretik odola zerion • (todavía le sangra la herida) oraindik zauria odoletan dauka • (para cuando me di cuenta estaba sangrando) konturatzerako odol-jario nintzen

dardaratu, dardarikatu, dar-dar egin • [especialmente de miedo] ikaratu, ikara egin • (temblar de frío) hotzez dardaratu • (la tierra tembló) lurrak dar-dar egin zuen • (vi fig) beldurrez/ikaraz egon • beldurra/ikara eman • beldurrez/ikaraz jarri • (tiemblo sólo de pensar en ello) horretan pentsatze hutsak ikaraz jartzen nau • (temblando (adv)) dardarka

oka egin • okaztatu, bota, botaka egin, goitika egin • (después de cenar empezó a vomitar) afaldu ondoren oka egiten hasi zen