💼 Verbos de movimiento transitivos

Español

Euskera

  • abandonar
  • utzi, abandonatu
  • agitar
  • (frasco) astindu • (Pol) agitatu
  • alcanzar
  • (pillar) -(en)gana heldu / iritsi, -ra heldu/iritsi • atzeman, harrapatu, atzitu • (por fin has logrado ~me) azkenean harrapatu nauzu • (llegar a algo) -(en)gana heldu/iritsi, -ra heldu/iritsi • dagokion higidura-aditza • (conseguir) erdietsi, lortu, iritsi, jadetsi • (~ los objetivos) helburuak erdietsi • (v-pr, un acuerdo) lortu (!ver sdo)
  • apretar
  • estutu • (lo apretó entre sus brazos) bere besoetan estutu zuen • (ropa) estu izan/eduki • (estos zapatos me aprietan) zapata hauek estu dauzkat • (botón) zapatu • (aprieta el botón rojo) botoi gorria sakatu
  • arrastrar
  • herrestatu, arrastatu • herrestan/arrastaka eraman, narras(ean) eraman • (iba arrastrando el abrigo; le quedaba demasiado largo) berokia arrastaka zeraman • luzeegia zetorkion • (soportar penosamente) izan, eduki, eraman • (el sector pesquero arrastra desde hace tiempo una grave crisis) arrantzak aspalditik krisi larria du /krisi larrian dago • () erakarri, liluratu • (ese cantante arrastra a las masas) kantari horrek jendea liluratu egiten du
  • caérsele
  • erori (conj nor-nori) • (se les cae) erortzen zaizkie • (se me han caído las manzanas) sagarrak erori zaizkit
  • colgar
  • eseki • zintzilikatu, dilindan jarri • (colgar la ropa al sol) arropa eguzkitan eseki • (ahorcar) urkatu, zintzilikatu • (lo condenaron a muerte y el mismo día lo colgaron) heriotza-zigorra ezarri zioten eta egun berean urkatu zuten • (después de tantos años ha decidido colgar los hábitos) hainbeste urte pasatu ondoren, apaizgoa uztea erabaki du • (teléfono) eseki, eskegi (Heg), pausatu (Ipar) • (vi, teléfono) moztu • (han colgado sin decir nada) moztu egin dute, ezer esan gabe
  • conducir
  • (coche) gidatu • eraman, eroan • (debes conducir por el carril derecho) eskuineko erreitik gidatu behar duzu • (llevar) eraman, eroan • gidatu • (me condujo a una habitación oscura) gela ilun batera eraman ninduen • (el guía que nos condujo en el museo nos mostró lo más interesante) museoan zehar gidatu gintuen gidak interesgarriena erakutsi zigun
  • cruzar
  • (atravesar) gurutzatu, zeharkatu
  • dar la vuelta (a un objeto, voltearlo)
  • --
  • dar la vuelta (a un lugar, recorrerlo)
  • --
  • empujar
  • bultzatu, bultza egin, bulkatu • (?) sakatu
  • enviar
  • bidali, igorri • (el juez envía a prisión a Sánchez y Cuixart ('ha enviado')) Sanchez eta Cuixart espetxera igorri ditu epaileak
  • escalar
  • igo, (montaña) eskalatu
  • estirar
  • tenkatu, luzatu, tiratu, atezatu • zabaldu • (Dep) luzatu
  • extraer
  • erauzi, atera • (le van a extraer el diente) hortza aterako diote • (extraer oro) urrea erauzi • (vt) atera • (deben extraer las consecuencias para que no haya fallos) ondorioak atera behar dituzte akatsik egon ez dadin • (a esa planta le extraen una sustancia) landare horri substantzia bat ateratzen diote
  • guiar
  • gidatu • (la estrella polar guía a los marineros por la noche) iparrizarrak gidatzen ditu gauez marinelak • (conducir) gidatu • (guiar un vehículo) automobila gidatu • (dirigir) gidatu, bideratu, zuzendu, eraman • (aquel profesor le guió por el buen camino) irakasle horrek bide onetik gidatu zuen
  • levantar
  • altxatu, jaiki • jaso
  • llevar
  • eraman [conj NOR-nork: (PR-CD3p) darama(tza)t (darama(tza)k/n) darama(tza), darama(tza)gu darama(tza)zue darama(tza)te, (PR) NA-rama-t, (HA-rama-k/n), ZA-rama-TZA-zu, DA-rama-ø; GA-rama-TZA-gu, ZA-rama-TZA-zue-TE, DA-rama-TZA-te; (PS: NORK-nor (nor sólo 3ªp)): nerama(tza)n (herama(tza)n) zenerama(tza)n zerama(tza)n, generama(tza)n zenerama(tza)ten zerama(tza)en (!-ten/-n?) // NE-raman, (HE-raman), ZENE-raman, ZE-rama-ø-n; GENE-raman, ZENE-rama-TE-n, ZE-rama-tza-TE-n; [conj nor-NORI-nork] (PR): ø-T/DA-t, (ø-A/NA-k/n), ø-ZU-zu, da-rama-ki-O-ø; ø-GU-gu, ø-ZUE-zue, da-rama-zki-E-te, (PS: NORK-nor-nori) NE-rama-ø-ki-dan, (HE-rama-ø-ki-an/nan), ZENE-rama-ø-ki-zun, ZE-rama-ki-ø-on; GENE-rama-ki-ø-gun, ZENE-rama-ki-ø-zue-TE-n; ZE-rama-zki-e-TE-n; I; erama - (NOR)i(eza)(zki) - (NORI)da/--/io/gu/--/ie (NORK)--/zu/--/--/zue/--] (!mej) • (lleva un vestido verde hasta la rodilla) belaunerainoko soineko berdea darama]; (v.'ducharse'); (lleva estos libros a mi habitación) liburu hauek nire gelara eraman itzazu; (¿qué llevas en el bolsillo?) zer daramazu patrikan?; (llévaselo a Jon) eramaiozu Joni; (llevamos todo el día al sol) eguzkitan daramagu egun osoa; (los jóvenes de Alsasua llevan 1286 días en la cárcel) Altsasuko gazteek 1286 (mila berrehun laurogei ta sei) egun daramatzate kartzelan; (Peru lleva años viviendo en el extranjero) Peruk urteak daramatza atzerrian bizitzen; (canc: en una bicicleta que te lleva a todas partes) edozein lekutara eramaten zaituen bizikleta batean; (llévame en tu bicicleta) eramaidazu zure bizikletan; (un cayuco que llevaba a 48 migrantes llegó por su cuenta al puerto de La Restinga en Hierro) 48 (hogei ta zortzi) migratzaile zeramatzan kaiuko bat bere kabuz iritsi da Hierroko La Restingako portura
  • meter
  • sartu [v nor-nork] • (he metido el tomate en el frigorífico) tomatea hozkailuan sartu dut • (hacer entrar) sartu, eraman • (meter a alguien en la cárcel) norbait kartzelan sartu, norbait espetxeratu • (en buen follón me has metido) istilu ederrean sartu nauzu
  • mover
  • mugitu • (si mueves las sillas habrá sitio) aulkiak mugitze badituzu lekua egongo da
  • pasar (vt espacio)
  • (vt: atravesar) pasatu • (dejar atrás [época, persona]) atzean utzi • (hojas de un libro etc.) pasatu • (sobrepasar un límite) gainditu • (de contrabando) sartu • (v.'túnel') • (GT: no sé qué pasa) ez dakit zer gertatzen den
  • perseguir
  • jarraitu, segitu, segika ibili, jazarri, esetsi, atzetik ibili/joan/etorri • (la policía persiguió a los ladrones) polizia lapurrei segika ibili zen • (+b Pol) jazarri, esetsi • (perseguir a un colectivo) kolektibo bat jazarri • (buscar, pretender) lortu nahi/gura izan • (no sé qué persigues con esa actitud) ez dakit jarrera horrekin zer lortu nahi duzun • (fig) atzean/gainean eduki • (sus fans no le dejan en paz, le persiguen noche y día) jarraitzaileak gainetik ezin kendurik dabil gau eta egun
  • pisar
  • zapaldu, zanpatu, oinkatu, ohondikatu • (no pises el suelo de la cocina, lo acabo de fregar) ez ezazu sukaldeko lurra zapal, garbitu berri dut eta
  • rodear
  • (cercar) inguratu • (nos rodearon y no pudimos escapar) inguratu egin gintuzten eta ez genuen ihes egiterik izan • (vi) inguruan ibili • (ayer rodeé el monte Izarraitz) atzo Izarraitz mendiaren inguruan ibili nintzen • (ir por desvío) itzunlinguru ibili / joan • (por aquí se rodea, pero el camino es mucho mejor) hemendik itzulinguru joango gara, baina bidea askoz hobea da
  • sacar
  • atera • kanporatu • (yo lo saqué) nik atera nuen • (he sacado el perro a la calle) txakurra kalera atera dut • (sacar la lengua) mihia atera • (saca ese vino tan bueno que tienes) ardo on-on hori atera ezazu • (no me sacó nadie a bailar) inork ez ninduen dantzan egitera atera • (le sacaron a golpes del bar) tabernatik kolpeka atera (kanporatu) zuten • (sácame de aquí, !verif) atera nazazu hemendik • () atera, lortu • (no sacarás nada de mí) nigandik ez duzu ezer lortuko • (el aceite se saca de la aceituna) olioa olibatik ateratzen da • (sonsacar) atera, esatea lortu • (estuve hablando mucho tiempo con ella, pero no le saqué nada acerca de su familia) luze hitz egin nuen harekin, baina ez nuen bere familiaz ezer esatea lortu • () atera, egin • (de esa tela se puede sacar un vestido) oihal horrekin soinekoa egin daiteke • (fotos) atera, egin • (lanzar) atera, egin, produzitu, ekoiztu • merkaturatu • (han sacado un nuevo modelo de bicicleta) bizikleta-modelo berria egin dute • (entradas) erosi • (he sacado entradas para el concierto) kontzerturako txartelak erosi ditut • (calificación, título) atera, izan • eman, jarri • (mi hijo ha sacado muy malas notas) semeak oso nota txarrak izan ditu • (he sacado sobresaliente en matemáticas) matematikan bikain eman didate • (¿has sacado el carné de conducir?) gidabaimena atera al duzu? • (conclusiones) atera • (no se deben sacar conclusiones a la ligera) ondorioak ez dira arinkeriaz atera behar • (manchas) kendu, garbitu • (este producto saca muy bien las manchas de aceite) produktu honek olio-orbanak oso ongi kentzen ditu • (ventaja) atera • (tiempo) kendu • (ref a una magnitud) ...-ago izan • (le ha sacado mucha ventaja) abantaila handia atera dio • (la primera clasificada sacó más de un minuto a la segunda) lehenak bigarrenari minutua baino gehiago kendu zion • (el hijo le saca al padre dos centímetros) semea aita baino bi zentimetro luzeagoa da • (tema) aipatu • mahaigaineratu • (no conviene que saques ahora ese tema) orain ez da komeni gai hori aipatzea • (vi, Dep) sakea egin/atera, sakatu, atera • [sólo en el juego de pelota] bota (Ipar) • (ha sacado muy largo) oso sake luzea egin du • (tienes que aprender a sacar) sakea egiten ikasi behar duzu • (GT: para sacarlo en la tele) telebistan lortzeko
  • traer
  • ekarri [PR (CD-3p) dakar(tza)t (dakar(tza)k/-n) dakar(tza)zu dakar(tza), dakar(tza)gu dakar(tza)zue dakar(tza)te; PS (od-3p) nekar(re/tza)n (hekar(re/tza)n) zenekar(re/tza)n zekar(re/tza)n, genekar(re/tza)n zenekar(tza)n zekar(tza)ten; I ekar - (NOR)i(eza)(zki) - (NORI)da/--/io/gu/--/ie (NORK)--/zu/--/--/zue/-- (ekardazu, ekarguzue etc)] • ekarri • (el chico que trae los periódicos) egunkariak ekartzen dituen mutila • (¿has traído dinero?) dirurik ekarri al duzu? • (tráeme la revista) aldizkaria ekarri itzadazu • (traiga el menú) ekarri menua! • (tráeme ese vaso de leche) ekarri esne edalontzi hori • (llevar puesto) jantzi, beztitu, ekarri • (traía un traje rosa) soineko arrosa zuen jantzita • (llevar consigo) eraman, ekarri • (¿qué traes en esa bolsa?) zer daramazu poltsa horretan? • (causar, conllevar) eragin, sortu, ekarri, eman • (eso que propones nos traerá grandes problemas) proposatzen ari zaren horrek arazo asko eragingo dizkigu • (periódico etc) esan • izan • (¡mira lo que trae el periódico!) hara zer dioen egunkariak! • (este libro trae muchas fotos) liburu honek argazki asko ditu • (traer, atraer, hacer venir) erakarri
  • transportar
  • garraiatu • eraman • (ha transportado 400 kg de harina) 400 kg irin garraiatu ditu • (este autobús puede transportar 34 pasajeros) autobus honek 34 bidaiari eraman ditzake
  • trasladar
  • --