😴 Acciones cotidianas

Español

oheratu • etzan • (me he acostado en el suelo) lurrean etzan naiz • (nos acostamos a las once de la noche) gaueko hamaiketan oheratzen gara • (ir a dormir) lotara joan

deskantsatu, atseden hartu, pausatu • (me voy a ir de vacaciones para ~) oporretara noa atsedena hartzeko • (fig) lasaitu, deskantsatu, pena arindu • (descansó cuando su hijo dejó de drogarse) semeak drogatzeari utzi zionean lasaitu ederra hartu zuen • (dormir) lo egin • (el enfermo ha descansado dos horas: gaixoak bi orduz egin du lo; (descanse en paz) goian bego

(vi/vt) esnatu • iratzarri, atzarri, ernatu • (te despertaré a las ocho de la mañana) goizeko zortzietan esnatuko zaitut • (despertad de vuestra modorra) erna zaitezte zuen lokumatik • (traer a la memoria) gogora / burura ekarri • (aquellas imágenes despertaron en mí viejos recuerdos) irudi horiek aspaldiko oroitzapenak ekarri zizkidaten gogora

esnatu • atzarri, ernatu • (estaba tan dormido que no podía despertarme) ezin nintzen esnatu, lo seko nengoen eta

dutxatu, dutxa hartu • (llevo una una semana sin ducharme) astebete daramat dutxarik hartu gabe

(aguardar) itxaron (i: itxaroten) (+D), itxoin (itxoiten, itxoingo) • itxaro izan, zain egon, iguriki • (espero el autobús) autobusari itxaroten diot • (confiar) espero izan, itxaro izan • (te esperaré hasta las cinco) bostak arte itxarongo dizut • (espera vender todas las mercancías) salgai guztiak saltzea espero du • (estoy esperando a Amaia) Amaiaren zain nago • (espera un poco) itxoin pixka bat • (no puedo esperar hasta febrero, !GT inv) ezin dut otsailera arte itxaron

erre • (mi hermano está intentando dejar de fumar) nire neba erretzeari lagatzeko ahaleginetan dabil

(citarse) gelditu [coll], -t(z)ekotan gelditu/geratu • elkartzekoa izan • lotu • (quedamos a las diez en el bar) tabernan hamarretan elkartzekotan geratu ginen • (hoy he quedado con Idoia) gaur Idoiarekin elkartzekoa naiz • (¿a qué hora has quedado con él?) zer ordutan lotu zara berarekin?

(desaparecer) joan • (se me han quitado las ganas) gogoa joan zait • (se les quitó el sueño) logura joan zitzaien • (la vida) (nork bere burua) hil, (nork bere buruaz) beste egin • (se quitó la vida) bere buruaz beste egin zuen • (ropa) erantzi, kendu • (quítate el vestido: erantzi soinekoa

otoitz egin, otoiztu, erregutu, erregu egin, errezatu • (mi abuela va todos los días a la iglesia a rezar) gure amona egunero joaten da elizara otoitz egitera • (una oración) otoiztu, errezatu, esan, erran • (rezó tres avemarías) hiru abemaria esan zituen • (debes rezar el padrenuestro) aitagurea errezatu behar duzu

(dar sonido) jo [jotzen], soinu egin • (cuando suene el teléfono llámame) telefonoak jotzen duenean dei iezadazu • (mi despertador no suena) nire iratzargailuak ez du soinurik egiten