oheratu • etzan • (me he acostado en el suelo) lurrean etzan naiz • (nos acostamos a las once de la noche) gaueko hamaiketan oheratzen gara • (ir a dormir) lotara joan
afeitarse
--
arreglarse (vi, ponerse guapo/a)
--
asearse
(bere burua) apaindu • txukundu
cambiarse (de ropa)
--
correr (vi: como deporte)
--
cortar (pelo, barba, uñas)
--
cortarse (pelo, barba)
--
cortarse el pelo
--
depilarse
--
descansar (vi)
deskantsatu, atseden hartu, pausatu • (me voy a ir de vacaciones para ~) oporretara noa atsedena hartzeko • (fig) lasaitu, deskantsatu, pena arindu • (descansó cuando su hijo dejó de drogarse) semeak drogatzeari utzi zionean lasaitu ederra hartu zuen • (dormir) lo egin • (el enfermo ha descansado dos horas: gaixoak bi orduz egin du lo; (descanse en paz) goian bego
desnudarse
--
despertar (vi)
(vi/vt) esnatu • iratzarri, atzarri, ernatu • (te despertaré a las ocho de la mañana) goizeko zortzietan esnatuko zaitut • (despertad de vuestra modorra) erna zaitezte zuen lokumatik • (traer a la memoria) gogora / burura ekarri • (aquellas imágenes despertaron en mí viejos recuerdos) irudi horiek aspaldiko oroitzapenak ekarri zizkidaten gogora
despertarse
esnatu • atzarri, ernatu • (estaba tan dormido que no podía despertarme) ezin nintzen esnatu, lo seko nengoen eta
dormir
lo egin • (ir a ~) lotara joan
ducharse
dutxatu, dutxa hartu • (llevo una una semana sin ducharme) astebete daramat dutxarik hartu gabe
esperar (aguardar)
(aguardar) itxaron (i: itxaroten) (+D), itxoin (itxoiten, itxoingo) • itxaro izan, zain egon, iguriki • (espero el autobús) autobusari itxaroten diot • (confiar) espero izan, itxaro izan • (te esperaré hasta las cinco) bostak arte itxarongo dizut • (espera vender todas las mercancías) salgai guztiak saltzea espero du • (estoy esperando a Amaia) Amaiaren zain nago • (espera un poco) itxoin pixka bat • (no puedo esperar hasta febrero, !GT inv) ezin dut otsailera arte itxaron
follar
(vulg) larrua jo, txortan egin, larrutan egin • (estamos exhaustos porque follamos (PS) todo el día) nekatuta gaude egun osoan zehar larrua jo dugulako
fumar (vi)
erre • (mi hermano está intentando dejar de fumar) nire neba erretzeari lagatzeko ahaleginetan dabil
hacer deporte
--
hacer ejercicio
--
hacer una foto
--
hacerse un selfie
--
ir a misa
--
ir al cine
--
jugar (al fútbol tenis etc)
--
jugar (por entretenimiento)
jokatu, jolastu, jolas egin
lavarse (los dientes)
--
lavarse (manos, etc)
--
lavarse (reflexivo)
(lávate las manos) eskuak garbitu
leer (vi: como afición)
--
levantarse (de la cama)
--
maquillarse
--
ponerse (prenda)
(ropa) jantzi, bestitu • (qué ropa te vas a poner esta noche?) zer jantzi behar duzu gaur gauean? • (el sol) sartu • (se puso de rodillas) belauniko jarri zen • (ponerse + adj) (v.'poner') • (¡no te pongas así, hombre!) ez haserretu, mutil! • (ponerse bien) sendatu, osatu, suspertu, nor bere onera etorri • (hasta que no te pongas bien no puedes salir a la calle) sendatu arte ezin duzu kalera irten
publicar (en una red social)
--
quedar (cita; convenir, acordar)
(citarse) gelditu [coll], -t(z)ekotan gelditu/geratu • elkartzekoa izan • lotu • (quedamos a las diez en el bar) tabernan hamarretan elkartzekotan geratu ginen • (hoy he quedado con Idoia) gaur Idoiarekin elkartzekoa naiz • (¿a qué hora has quedado con él?) zer ordutan lotu zara berarekin?
quitarse (ropa, calzado)
(desaparecer) joan • (se me han quitado las ganas) gogoa joan zait • (se les quitó el sueño) logura joan zitzaien • (la vida) (nork bere burua) hil, (nork bere buruaz) beste egin • (se quitó la vida) bere buruaz beste egin zuen • (ropa) erantzi, kendu • (quítate el vestido: erantzi soinekoa
rellenar (formulario etc)
--
rezar (oración)
otoitz egin, otoiztu, erregutu, erregu egin, errezatu • (mi abuela va todos los días a la iglesia a rezar) gure amona egunero joaten da elizara otoitz egitera • (una oración) otoiztu, errezatu, esan, erran • (rezó tres avemarías) hiru abemaria esan zituen • (debes rezar el padrenuestro) aitagurea errezatu behar duzu
seguir (consejo, modelo, orden)
--
soñar (al dormir)
(dar sonido) jo [jotzen], soinu egin • (cuando suene el teléfono llámame) telefonoak jotzen duenean dei iezadazu • (mi despertador no suena) nire iratzargailuak ez du soinurik egiten
tener un sueño (durmiendo)
--
tener un sueño (despierto)
--
tirar (algo a la basura)
--
vestirse
jantzi • (en cuanto me levanto me visto) jaiki orduko jantzi egiten naiz