🔔 Verbos de orden y mandato

Español

kontrolatu • (mi madre controla todos los gastos de casa) amak etxeko gastu guztiak kontrolatzen ditu • (vt: dominar) kontrolatu, zuzendu, menderatu, menperatu • (no pudo controlar el coche y chocó contra el muro) ezin izan zuen autoa menderatu eta murruaren kontra jo zuen • (vt) kontrolatu, egiaztatu • (en nuestro departamento controlamos las entradas y salidas de todos los trabajadores) geure sailean langile guztien sartu-irtenak egiaztatzen ditugu • (vt) kontrolatu, zuzendu • (necesitamos un técnico para que controle la iluminación del nuevo espectáculo) teknikari bat behar dugu ikuskizun berriaren argiztapena kontrolatzeko

(llevar) zuzendu, bideratu • (dirigió la luz hacia el techo) argia sabairantz zuzendu zuen • (conducir) gidatu, eraman • (el alcalde del pueblo nos dirigió por un atajo) herriko alkateak bide-zidor batetik gidatu gintuen • (mandar en; película) zuzendu • (~ una película) filma zuzendu • (algo a algn) jaulki, bota [hitzaldia] • hitz egin, berba egin, mintzatu • esan • (dirigió un discurso a los nuevos alumnos) ikasle berriei hitzaldia bota zien • (nos dirigió unas palabras de ánimo) adoretzeko hitzak esan zizkigun • (no me dirige la palabra) ez dit berbarik egiten

(empezar una lista) (zerrenda) hasi, lehen(engo)a izan • (tu hermana encabeza la lista de aprobados) zure arrebak hasten du aprobatuen zerrenda • (carta) goiburukoa/idazpurua ipini • (ha aprendido a encabezar correctamente las cartas) gutunei goiburua zuzen ipintzen ikasi du • (revuelta etc) buru ibili, buru izan • (Mikel encabezó la rebelión) Mikel altxamenduko buru ibili zen

obeditu • esana egin/bete • men egin • (si no me obedeces te castigaré) neure esana egiten ez baduzu zigortu egingo zaitu • (hay que obedecer a las personas mayores) adineko pertsonei obeditu egin behar zaie • (vi) zor izan • -en arrazoia izan • (estos fallos obedecen a la falta de motivación de los alumnos) huts hauek ikasleen motibazio-faltari zor zaizkio • (¿a qué obedece su actitud desvergonzada?) zein da haren jarrera lotsagabearen arrazoia?

(poner en orden) ordenatu, ordenan jarri • ordenatu, antolatu, txukundu, taxutu, apailatu • (ordenar las fichas alfabéticamente) fitxak alfabetoaren arabera ordenatu • (cuando termines, ordena la habitación) bukatzen duzunean, txukun ezazu gela • (mandar) agindu • manatu, ordenatu • (ordenó registrar el domicilio) etxebizitza arakatzeko agindu zuen • (encaminar) bideratu, zuzendu • (ordenar nuestros esfuerzos hacia un fin) gure ahaleginak helburu baterantz zuzendu • (me ordenó que cerrara la puerta) atea ixteko agindu zidan • (...y ordena medidas contra el coronavirus) ...eta koronabirusaren neurriak agindu ditu

eskatu, galdatu, galdegin • (os llamo para requerir vuestra ayuda) zuen laguntza eskatzeko deitu dizuet • (el juez le requirió que dijese todo lo que sabía) zekien guztia esateko eskatu zion epaileak • (necesitar) behar izan • (Der) errekeritu