(v-pr: a ~ de que sus mandatos no sean consecutivos) sa kondisyon na hindi magiging magkasunod ang termino nito
así que
kayâ, tuloy (partículas), dahil doón • (quiero ganar el torneo, ~~ practico todos los días) gusto kong manalo sa tournament kaya nagpapractice ako araw-araw • (se me rompió el ordenador, ~~ no puedo trabajar en casa) nasira ang computer ko, hindi tuloy ako makapagtrabaho sa bahay • (no cocinó, así que comimos en casa de Wendy) hindi sila nagluto, kumain tuloy kami sa Wendy's • (interjecc: ~~ Lina es inteligente!) matalino pala si Lina!
aunque
káhit, bagamán, (v + suj) man • (aunque llores no iré) umiyak ka man, hindi ako pupunta riyan • (no me gusta el trabajo de fontanero, aunque ganan un montón) ayoko ng trabaho ng tubero, kahit na malaki ang kita nila • (aunque trabaje muchas horas no podré terminar esto) magtrabaho man ako nang matagal hindi ko pa rin matatapos ito • (ejs VIC) bagamán, kahit na, kulubmán, kahiman • (iremos aunque llueva) púpuntá tayo bagamán umúulán • (aunque llovía, decidieron ir a pasear) kahit na umuulan, nagpasya silang maglakad • (aunque no hablaba español bien, se apañó durante su viaje a España) kahit hindi siya nakakapagsalita ng Spanish nang maayos, nakaya niyang makaraos sa kanyang biyahe sa Spain • (aunque estaba cansado, trasnochó para terminar el trabajo) kahit na pagod siya, nagpuyat siya para tapusin ang kanyang trabaho • (aunque el restaurante tenía buenas valoraciones, la comida fue decepcionante) kahit na maganda ang mga review ng restaurant, nakakadismaya ang pagkain • (aunque estudió durante horas, no logró aprobar el examen) kahit na nag-aral siya ng ilang oras, hindi pa rin siya nakapasa sa pagsusulit
cuando
nang (+ PS) (tb: noong) • kung, pag, kapag (+ PR/F) • (=cada vez que) kung, pag, kapag • [verbos pag-] • (era compañera mía cuando yo estaba todavía en el instituto) kaklase ko siya noong / nang nasa high school pa ako • (escribe el informe cuando tengas tiempo) isulat mo ang report kapag / pag may oras ka • (v.'llegar') • (no me gusta cocinar cuando estoy solo) ayokong magluto kung/kapag/pag nag-iisa ako • (¿por qué te alegras cuando se va?) bakit ka natutuwa kung/kapag/pag umaalis siya? • (no hables con él cuando está de mal humor) huwág kang makipág-usap sa kanyá kapág siyá'y may sumpóng • (la mujer gritó cuando vio las llamas) sumigaw 'yung babae nang makakita siya ng apoy • (lo haremos cuando tengamos tiempo) gagawin namin kapag may oras kami • (estás tan guapa cuando te enfadas) ikaw ay napakaganda kapag galit • (atención uso infin: eran casi las cinco de la madrugada cuando me acosté) mag-aalas singko / mag-iika-lima ng madaling-araw nang matulog ako • (te compraré un ordenador nuevo cuando reciba mi bonificación) ibibili kita ng bagong computer pagkuha ko ng aking bonus • (cuando puedo leer comentarios guarros...) pag nakakabasa ako ng nasty comments...
en caso de que
--
para (conj)
para, upang (!ejs)
para que
nang (visto en ejs) • (ata a esa persona al árbol para que no pueda escapar) igapos mo ang taong iyan sa puno nang hindi siya makatakas • (para que nos podamos ir a casa) nang maka-uwi na tayo • ('afin que') upang • (el espía engañó a sus compañeros para que no vieran el fuerte del enemigo) iniligaw ng espiya ang kanyang mga kasama upang hindi nila makita ang kuta ng mga kalaban
porque
kasí, dahil (visto tb: dahil sa), sapagká't • [Paraluman tb] mangyari • (¿por qué no estabas en clase ayer? -porque me dolía la cabeza) bakit wala ka sa klase kahapon? -kasi masakit ang ulo ko • (suspendió el examen porque no estudió) bumagsak siya sa test kasi hindi siya nag-aral
pues
--
que (conj compl)
[ligadura: -ng/-g/ na] • (v-pr: el presidente Rodrigo Duterte reveló que dijo a…) ibinunyag ni Pangulong Rody Duterte na siya ang nagsabi kay…
si (condicional; v.tb.'si no', 'si yo fuera tú')
kung (+ v en cualq tiempo), pag / kapag (+ v en PR o PS, aunque se refiera a F) • (me enfadaré contigo si dices mentiras) magagalit ako sa iyo kapag / pag nagsinungaling ka, magagalit ako sa iyo kung magsisinungaling ka • (te habría escrito si hubiera ido allí) sumulat sana ako sa iyo kung nagpunta ako doon • (v-pr: si tuvieras un millón de pesos...) kung ikaw ay may 1 million pesos • (te habría escrito si hubiera ido allí) sumulat sana ako sa iyo kung nagpunta ako doon
si (completiva)
kung • (le pregunté a Mary si John estaba aquí) tinanong ko si/kay Mary kung nandito si John • (no puedo recordar si John estaba aquí) hindi ko maalala kung nandito si John • (no sé si lo sabe) hindi ko alam kung alam niya