(Bill estaba en su habitación) bili iqo t'avis sadzinebelshi ბილი იყო თავის საძინებელში. • (el nuevo maestro está en el aula) axali masts'avlebeli saklaso ot'axshia ახალი მასწავლებელი საკლასო ოთახშია • (la enfermera no está aquí) dzidza ak' ar aris ძიძა აქ არ არის • (estará con nosotros en unos minutos) is ramdenime ts’utshi chvent'an ik'neba
gana (de)
--
haber (aux en tiempos compuestos)
--
hacer falta
--
hacerse (volverse)
('become') gaxdoma [tb convertir, transformar] / gaxdeba [sólo 'hacerse'] (2) [PR vxdebi xdebi xdeba, vxdebit' xdebit' xdebian; PS gavxdi gaxdi gaxda, gavxdit' gaxdit' gaxdnen; F ga-; IF+C odi odi oda odit' odit' odnen; O e e es et' et' nen; S ode ode odes odet' odet' odnen] (v.'parte', 'convertirse')
hay
_ aris • (hay una vaca en el pueblo) sop'elshi dzroxa aris • (película: se proyecta, echan, hay) gadis
hay que
unda + S, sach'iroa + S
ir a (+ infinitivo)
--
necesitar
sach'iroeba • (necesito…) me mch'irdeba… • (Georgia necesita buena gente) sakartvelos sch’irdeba k’argi xalxi საქართველოს სჭირდება კარგი ხალხი (-s: dativo)
no tener que (ausencia de obligación)
--
parecer (vi, aux, usu + adj)
gamochena (!en Compreh: aparecer) [PR vchndebi chndebi chdeba, vchndebit' chndebit' chndebian; PS gamovchndi gamochndi gamochnda, gamovchndit' gamochndit' gamochndnen; F gamo-; I+C odi odi oda odit' odit' odnen; O e e es et' et' nen; S ode ode odes odet' odet' odnen] • (parece que…) chans… • ('seem that') gonebi (4) [3p: PR hgonia; PS egona; IF egona; ; F egoneba]
poder (de facultad, saber)
shedzleba, (GVCompreh) sheidzleba (4) [PR shemidzlia shegidzlia sheudzlia, shegvidzlia shegidzliat' sheudzliat'; PS shemedzlo shegedzlo sheedzlo, shegvedzlo shegedzlot' sheedzlot'; F shemedzleba shegedzleba sheedzleba, shegvedzleba shegedzlebat' sheedzlebat'; C shevdzlebdi shedzlebdi shedzlebda, shvdzlebdit' shedzlebdit' shedzlebdnen; O os os os os ot' ot', S shevdzlebdes shedzlebdes shedzlebdes, shevdzlebdes shedzlebdet' shedzlebdet'] • (¿puedo jugar?) sheidzleba vit'amasho? (+típico, con inf), shemidzlia vit'amasho? (correcto, -común) • (no ~) negación especial 'ver' (!le sigue F a vs?, v'ser') • (no pude venir) ver movedi • (GT verif, no puedo ver) ver vxedav • (GT verif, puedo hacerlo) me shemidzlia gavaket'o
podría (sugerencia)
--
ser (v aux + n)
qop'na [PR var xar aris (_-a), vart' xart' arian; PS viqavi iqavi iqo, viqavit' iqavit' iqvnen; F vik'nebi ik'nebi ik'neba, vik'nebit' ik'nebit', ik'nebian; I iqavi iqavit'; S viqo iqo iqos, viqot' iqot' iqvnen (!en Compreh es O, y S es: vik'nebode ik'nebode ik'nebodes, vik'nebodet' ik'nebodet' ik'nebodnen); C vik'nebodi ik'nebodi vik'neboda, vik'nebodit' ik'nebodit' ik'nebodnen; PL vqop'ilvar qop'ilxar qop'ila, vqop'ilvart' qop'ilxart' qop'ilan] • (ser de) iqo tsarmoshobit' (!?) • (Tamazi es estudiante) t'amazi studentia • (quiero ser periodista) me minda viqo zhurnalisti მე მინდა ვიყო ჟურნალისტი • (GT: no puede ser) ver ik'neba • (sé tú mismo) iqavi shenit'
ser (v aux + adj)
--
ser (voz pasiva)
--
ser (expresiones impersonales)
--
ser (horas)
--
ser de (origen)
--
ser de (posesión)
--
ser de (material)
--
ser de (resultar (imp))
--
soler
--
tener (poseer: objetos)
k'ona (OD objs inanimados) [PR mak'vs gak'vs, (mas) ak'vs, gvak'vs gak'vt', (mat') ak'vt'; PS mk'onda gk'onda hk'onda, gvk'onda gk'ondat' hk'ondat'; F mek'neba gek'neba ek'neba, gvek'neba gek'nebat' ek'nebat'; I gk'ondes gk'ondet'; S/C mk'ondes gk'ondes hk'ondes, gvk'ondes gk'ondet' hk'ondet'; (S: que yo tenga: me rom mk'ondes); IS / CPS mk'onoda gk'onoda hk'onoda, gvk'onoda gk'onodat' hk'onodat'] • (OD seres animados) qola [PR mqavs gqavs hqavs, gvqavs gqavt' hqavt'; PS mqavda gqavda hqavda, gvqavda gqavdat' hqavdat'; meqoleva geqoleva eqoleva, gveqoleba geqolebat' eqolebat'; I gqavdes gqavdet'; S/C mqavdes gqavdes hqavdes, gvqavdes gqavdet' hkavdet'; IS / CPS mqoloda gqoloda hqoloda, gvqoloda gqolodat' hqolodat'] [NOTA: tanto k'ona como qola requieren prons suj especiales de 3ª persona: mas (sg) / mat' (pl)] • (tengo una casa en Tbilisi) me mak'vs saxli t'bilisshi • (¿tienes una casa o un apartamento?) shen saxli gak'vs t'u bina? • (Tat: tenemos fruta) xili gvak'vs • (tiene dos gatos) ori kata hqavs • (tengo dos hijas) ori k’alishvili mqavs ორი ქალიშვილი მყავს
tener que
(tengo que volver a la casa: 'il faut que je rentre à la maison') shin unda ts'avide (a-casa hay-que yo-vaya) • (con S fut: tienes que ir al médico) sach'iroa, ek'imt'an ts'axvide (ud. tiene que ir: ts'axvidet') • (tengo que irme) me unda ts'avide